Sołectwo Szczęsne Drukuj
środa, 08 grudnia 2010 10:19

SzczęsneSzczęsne
Położenie: ok. 6 km na południowy wschód od Olsztyna
Dawna nazwa: Schonwalde (1939)

Historia
Wieś lokowana przez kapitułę warmińską przy trakcie pasymskim najbliżej Olsztyna, gdy Olsztyn nie był jeszcze formalnie lokowany, chociaż istniał tam już zamek – było to bowiem ok. 1350 roku. Gdy w 1352 r. lokowano nieco dalej leżącą przy tym samym trakcie kołowym wieś Klewki, w jej przywileju lokacyjnym wspomniano, iż tutejsza parafia ma obejmować swym zasięgiem również Szczęsne. Nazwa Schonewalt („Piękny Las”) odnosiła się do lasu Rudenik, w którym wieś otrzymała na prawie chełmińskim swoich 50 łanów (839,5 ha) do wykarczowania, na co dano jej 10 lat wolnizny od czynszu. W istocie las ten był częścią ogromnej puszczy.
W latach 1477-1478 spotykamy tu dwóch sołtysów. Już w końcu XV wieku pojawiają się tu Polacy: Jakob Polan, Nicklasch Masover, ale jeszcze przeważali Prusowie. Sołtysi mieli po trzy łany wolne od czynszu, toteż w XVI wieku wieś posiadała 43 łany czynszowe. W okresie wojny polsko-krzyżackiej z lat 1519-1521 wieś została spalona. W latach 1655-1673, oprócz dwóch sołtysów, byli tu: karczmarz, 43 chłopów, 4 parobków i 5 innych.
Według wykazu majątkowego z lat 1772-1773, sporządzonego po zaborze Warmii przez Prusy, sołtysami byli Tomasz Palmowski i Barwiński – ten ostatni był również ławnikiem sądu ziemskiego w Olsztynie. Był też karczmarz Petrykowski oraz 14 chłopów, 19 zagrodników i dwóch pastuchów, rzemiosło reprezentowali kowal Jakub Materna oraz dwóch krawców Jackowskich. Była to wieś szarwarczna. W 1785 roku liczyła 28 chałup, w 1820 r. 30 chałup i 192 mieszkańców, w 1836 r. 32 chałupy i 283 mieszkańców.
Z początku nie było tu szkoły – dzieci chodziły do szkoły w Klewkach. W 1854 r. 60 dzieci pobierało naukę na miejscu. W 1855 r. część wsi spłonęła w pożarze. W powiecie olsztyńskim zbierano składki na tutejszych pogorzelców. W 1870 r. we wsi było 360, a w 1894 r. 435 mieszkańców.
Na przełomie XIX i XX wieku kupiec olsztyński skupił w swym ręku 172 ha gruntów i założył folwark, którego nie było już jednak w 1907 r. Wg danych z 1922 r. największe gospodarstwo we wsi, liczące 72 ha, posiadał Franciszek Palmowski. W 1932 r. istniały tu trzy gospodarstwa liczące ponad 50 ha. W 1935 r. zamieszkiwało we wsi 395 katolików, przynależnych do parafii w Klewkach.. W 1939 r. wieś liczyła 487 mieszkańców.